۱۳۸۸ بهمن ۲۶, دوشنبه

در معرفي بازيگري بزرگ با شخصيتي بزرگ (معرفي كتاب)


عنوان: ماكس فون سيدو، بازيگر تواناي سينما و تئاتر جهان


نويسنده و مترجم: فرهاد فارسي
ناشر: نقش خورشيد، 1383
تعداد صفحات: 210 صفحه، مصور
در ابتدا نويسنده از اين مورد مي‌گويد، كه چرا به «ماكس فون سيدو» پرداخته است، در دو صفحه و خيلي كوتاه. سپس در گفتار بعدي با عنوان «مختصري درباره‌ي سينماي سوئد»؛ قدري درباره‌ي سينماي سوئد گفته مي‌شود؛ بعد در گفتار كوتاه ديگري از «ويكتور شوستروم»؛ بازيگر و كارگردانِ تواناي سوئد مي‌شنويم. سپس در فصل بعدي، درباره‌ي «ماكس فون سيدو» و البته زندگي‌نامه‌ي او گفتاري كوچك آغاز، و در شش صفحه به سرعت پايان مي‌گيرد؛ بعد از اين نيز «فون سيدو»، در دو صفحه از تاتر و علاقه‌اش به آن، و اين كه تاتر راه رهايي او از زندگي پيشين بوده حرف‌هايي مي‌زند. سپس، بعد از اين گفتار است كه به ماجراي اصلي كتاب مي‌رسيم. مصاحبه‌ي بلند «ماكس فون سيدو». اين مصاحبه از صفحه‌ي 31 كتاب آغاز مي‌شود و تا صفحه 133 بخش عمده‌اي از فضاي كتاب را اشغال مي‌كند. اگر طالب مطالبِ دقيقي در مورد اين بازيگر مهم و خاطرات او از بازي در «جن‌ گير» و «صحراي تاتارها» هستيد؛ اين فصل راهنماي مهم و ارزنده‌اي است. البته در ادامه‌ي اين فصل، گفتارهاي ارزشمند ديگري هم داريم با اين عناوين:
همكاري با «اينگمار برگمن»
همكاري با «يان تروئل»
بازيگري در دهها وطن
پشت دوربين و سرانجام،
كارنامه‌ي هنري «ماكس فون سيدو»
به هر ترتيب، با يك گل بهار نمي‌شود، اما اگر قصد به دست آوردنِ اطلاعات دقيق و ذيقيمتي درباره‌ي اين بازيگر تواناي سينماي جهان داريد؛ به نظر من، اين اثر اين كمك را به شما خواهد كرد، زيرا مطالب كمي درباره‌ي اين بازيگر فوق العاده، در ايران - چه در زمينه‌ي پژوهش و چه در زمينه‌ي ترجمه - وجود دارد.
اسفنديار درب كوشكي

۱۳۸۸ بهمن ۲۳, جمعه

خدا عاقبت همه را به خير گرداند (معرفي كتاب)

عنوان: عاقبت عشاق سينه چاك
نويسنده: نيل سايمون
مترجم: شهرام زرگر
چاپ سوم: 1387
شمارگان: 700 نسخه
ناشر: انتشارات نيلا
مترجم در مقدمه گفته است: «در برگردانِ فارسي اين نمايشنامه، عنوانِ عشاق سينه چاك را به آخرين عشاق سينه چاك (كه مي‌توانست معادل دقيق‌تري براي عبارت Last of the red hot lovers باشد.) ترجيح دادم.»
البته حرف مترجم و اين كه اين نكته را يادآور شده‌اند، پسنديده است؛ اما بعد از خواندن نمايشنامه‌ي «سايمون» آدمي متوجه مي‌شود، كه سايمون گويا از آوردن واژه‌‌ي «آخرين» طنز تلخي در نظر داشته است. به نظر مي‌رسد، كه «سايمون» مي‌خواهد بگويد اين نوع از دغدغه‌ كه در اين شخصيت مي‌بينيد؛ از جمله آخرين دغدغه‌هاي انسان معاصر است، و ديگر بعد از ايشان شايد افرادي از نوع بشر و زيسته در غرب – حداقل- از اين نوع وسواس‌هاي ذهني نخواهند داشت، و مسئله‌ي وفاداري كه پي‌رنگِ اساسي اين متن را مي‌سازد، در آنان ديگر يك موتور متحرك براي داشتنِ وسواس‌هاي ذهني نخواهد بود. به هر حال اين مطلبي است، كه به نظر نگارنده آمد و شما هم حتماً بعد از مطالعه، صاحبِ نظري در اين مورد خواهيد شد. به هر روي انتشارات «نيلا» همت كرده و تعدادي از نمايشنامه‌هاي «نيل سايمون» را ترجمه و نشر نموده است، نمايشنامه‌هايي همچون: «پابرهنه در پارك»، «اتاقي در هتل پلازا» و همين «عاقبت عشاق سينه‌چاك»؛ كه همگي از صاحب قلمي‌اند، عميق، طناز و پرقدرت، كه سال‌هاست در آمريكا و سپس جهان مدرن صاحب شهرتي عظيم است. اميدوارم انتشارات «نيلا» همان گونه كه قول ترجمه‌ي آثار بعدي «سايمون» را در صفحه‌ي آخر اين كتاب داده و يكي دو تا از آن‌ها را نيز به چاپ رسانده بقيه را نيز چاپ و در دسترس علاقه‌مندان قرار دهد.
اسفنديار درب كوشكي

۱۳۸۸ بهمن ۲۱, چهارشنبه

«داريوش مودبيان و تلاشش براي ترجمه‌ي طنز (معرفي كتاب)


عنوان: طنزآوران جهان نمايش

گردآورنده و مترجم: داريوش مودبيان
نويسندگان: «آنتوان چخوف»، «ژرژ كورتولين»، «آندره رانسن»، «داريوش مودبيان»، «ژان – كلود دانو»، «يولان سيمون»
ناشر: نشر قاب
چاپ اول: 1385
شمارگان: 2000 نسخه
در صفحه‌ي نخستِ كتاب، و بعد از جلد مي‌خوانيم: «شش نمايش‌ نامه زير عنوانِ طنز بيهودگي در مجموعه‌ طنزآوران جهان نمايش – 10». سپس بعد از يادداشتِ «نشر قاب»، و فهرست مطالب، به پيش گفتارِ دفتر دهم مي‌رسيم، كه آن را «داريوش مودبيان» نوشته و در آن به «پوچي و بيهودگي، و ابتذالِ برآمده از اين دو، {كه} از مضامينِ برجسته طنز پردازي در نمايش امروز جهان» است؛ پرداخته است. سپس يكي يكي به نمايش‌ها مي‌رسيم، نمايش‌هايي كه به ترتيب از اين افرادند :

1- «آنتوان چخوف» با نام «جشن سالگرد»
2- « ژرژ كورتولين »، با نام «سر كلانتر خوش قلب».
3- «آنده رانسن» با نام «مجلس رقص جلادان».
4- «داريوش مودبيان» با نام « دو در و يك نيمكت».
5- «ژان – كلود دانو» با نام «ناظران».
و سرانجام ؛ «يولان سيمون» با نام «اشتباه قضايي».
اينها به همان ترتيب كه گفته شده، شش نمايش نامه‌ اند همگي به ترجمه‌ي «داريوش مودبيان» كه البته يكي از آنها را خود مترجم نوشته است. به هر روي اين اثر، دهمين اثر از مجموعه‌اي است كه «مودبيان» براي ترجمه و گردآوري آنان زحمت بسيار كشيده، و مثل هميشه در ترجمه؛ گر چه همگي از زبان اصلي نيستند، اما دقت لازم را نموده است. به هر روي او سال‌هاست كه پي گير طنز و نماياندن طنز آوران جهان است. خدا توفيق‌اش دهد، و عمر طولاني، تا باز چشممان به جمالِ ديگر آثار او روشن‌تر شود.
اسفنديار درب كوشكي

۱۳۸۸ بهمن ۱۸, یکشنبه

از اين كمدين پيشتاز بيشتر بدانيم (معرفي كتاب)



عنوان: وودي آلن (كتاب كوچك كارگردانان 2)
نويسنده: مارتين فيتز جرالد
ترجمه: مژگان محمد
ناشر: كتاب آوند دانش
تاريخ انتشار: بهار 1383
نوبت چاپ: يكم
شمارگان: 2200 جلد
تعداد صفحات: 186 برگ
در اين كتاب كوچك چيزهاي زيادي از «وودي آلن» مي‌خوانيد. چيزهايي كه همگي داراي دو خصيصه‌ي ويژه‌اند؛ يكي كوتاه بودن و دومي دقيق بودن.
مطالب اوليه بيشتر به شخصيت، حرفه، روش كار و همكارانِ «وودي آلن» مي‌پردازد. سپس به همراهي نويسنده، سراغ فيلم‌هاي او را مي‌گيريد. از عمده‌ فيلم‌هاي «وودي آلن» در اين كتاب؛ اين فيلم‌ها بررسي شده‌اند: پول را بردار و فرار كن (1969)، موزها (1971)، خوابگرد (1973)، عشق و مرگ (1975)، آني هال (1977)، صحنه‌هاي داخلي (1978)، منهتن (1979)، خاطرات استار داست (1980)، زليگ (1983)، برادوي دني رز (1984)، رز ارغواني قاهره (1985)، هانا و خواهرانش (1986)، روزهاي راديو (1987)، سپتامبر (1987)، زن ديگر (1988)، قصه‌هاي نيويوركي: تباهي اديپ (1989)، جنايت و جنحه (1989)، آليس (1990)، سايه‌ها و مه (1992)، زن و شوهرها (1992)، قصه‌ جنايي منهتن (1993)، گلوله‌ها بر فراز برادوي (1995)، آفروديت توانا (1996)، همه مي‌گويند دوستت دارم (1997)، شالوده شكني‌ هري (1998)، شهرت (1999)، شيرين و باحال (1999)، تبهكارهاي خرده پا (2000)، نفرين عقرب يشمي (2001).
البته نبايد انتظار داشت كه در كتابي با اين حجم كم، چيزهاي بسيار گسترده‌اي از اين فيلم‌ها دستگيرتان شود؛ اما همين قدر بگويم كه اگر به دنبالِ نام درست عوامل فيلم، بازيگران، داستان فيلم و همچنين مضمون و نقدي كوتاه اما تا حد بسياري درست هستيد خواندن اين كتاب يا حداقل داشتن آن به عنوان منبع چندان بد نيست. به جز اين در فصل آخر به روزگار «وودي آلن» در سال‌هاي اخير نيز نگاه شده است؛ اين كه امروزه چه مي‌كند، به عنوان بازيگر در حال بازي در چه فيلم‌هايي است و البته رابطه‌اش با تلويزيون و كارهاي تلويزيوني در چه حد و اندازه‌اي است.