«شرلوک هولمز» یکی از محبوب ترین و بی شک نامی ترین کارآگاه در داستان های جنایی است. شخصیتی که ساخته ی ذهن نویسنده ی سرشناس انگلیسی «سر آرتور کونان دویل» است و بعدها فیلم های فراوان و بازی های کامپیوتری بسیاری بر بنیاد رمان های جنایی وی ساخته شد. بیشتر این فیلم ها و بازی ها بر پایه ی داستان های «کونان دویل» می باشند؛ اما «بیلی وایلدر» در این میانه، بر اساس این شخصیت، داستانی دیگر پرداخت و آن را به فیلم تبدیل کرد: «زندگی خصوصی شرلوک هولمز». در این نوشتار کوتاه، به بررسی این فیلم خواهیم پرداخت.
در ابتدا براي آشنايي با خالق شرلوك هولمز، به بررسي زندگي «سر آرتور كونان دويل» پرداخته و سياههاي از آثار اين نويسندهي سرشناس را در ادامه ارائه ميدهيم. پس از آن به بررسي شخصيت شرلوك هولمز می پردازیم و فهرستي از فيلمها و سپس بازيهاي كامپيوتري با موضوع اين شخصيت را در دنبالهي آن خواهيم ديد. در ادامه به بررسي زندگي «بيلي وايلدر» پرداخته و در پايان نگاهي خواهيم داشت گذرا به فيلم «زندگي خصوصي شرلوك هولمز» ، ساختهي «بيلي وايلدر».
ابتدا نگاهی خواهیم داشت به زندگی سر آرتور کونان دویل.
زندگي «سر آرتور كونان دويل» Sir Arthur Ignatius Conan Doyle
«سر آرتور ايگناتيوس كونان دويل» در 22 مه 1859 م. در ادينبورگ اسكاتلند در خانوادهاي كاتوليك زاده شد. پدرش «چارلز دويل» فرزند «جان دويل» و برادر «ريچارد دويل» بود؛ و البته هم پدر، هم عمو و هم پدربزرگِ «آرتور» همگي نقاش بودند. پدرش به سبب عدم موفقيت در نقاشي، به مشروبات الكلي پناه برد و در نهايت به خاطر حملات صرع به آسايشگاه رواني منتقل شد.
«سر آرتور كونان دويل» در دانشگاه ادينبورگ در رشتهي پزشكي به تحصيل پرداخت و در سال 1881 م. كه توانست دكتراي خود را دريافت كند؛ به سمت پزشك كشتي در درياهاي قطب شمال و آفريقا به فعاليت پرداخت و در جنگهاي سودان و آفريقاي جنوبي شركت كرد. در سال 1882 م. كه وي به عنوان پزشك كشتي، در يك كشتي كه عازم آفريقا بود كار ميكرد؛ نخستين داستانش با نام «ناخداي ستاره قطبي» را بر بنياد تجربههاي شخصي خود در مقام يك پزشك كشتي را نوشت. و در طول سه سال پس از آن به انتشار داستانهاي كوتاه خود ادامه داد. وي در سال 1886 م. نوشتن رماني را آغاز كرد. داستاني معمايي كه كارآگاه خصوصي خود، شرلوك هولمز را به جهانيان معرفي ميكرد. اين رمان با عنوان «اتود در قرمزِ لاكي» در عرض يك سال به پايان رسيد و اولين داستان از سري داستانهاي شرلوك هولمز بود.
البته كونان دويل، تنها به نوشتن داستانهاي جنايي بسنده نكرد، و چندين رمان تاريخي و كتابهايي درباره احضار ارواح نيز نگاشت.
«سر آرتور كونان دويل» در تاريخ 7 جولاي 1930 در كراويورو، در ساكسِ انگستان بدرود حيات گفت.
نوشته های سر آرتور کونان دویل
کتابها با شخصیت اصلی شرلوک هولمز
- Study in Scarlet (1887) مطالعه ای در اسکارلت
- The Sign of Four (1890) نشانه ی چهار
- The Adventures of Sherlock Holmes (1892) ماجراهای شرلوک هولمز
- The Memoirs of Sherlock Holmes (1894) خاطرات شرلوک هولمز
- The Hound of the Baskervilles (1902) سگ باسکرویل
- The Return of Sherlock Holmes (1904) بازگشت شرلوک هولمز
- The Valley of Fear (1915) دره ی وحشت
- His Last Bow (1917) قوس قبلی او
- The Case-Book of Sherlock Holmes (1927) کتاب اصلی شرلوک هولمز
Challenger stories داستانها با شخصیت اصلی کارآگاهیِ چلنجر
- The Lost World (1912) دنیای گمشده
- The Poison Belt (1913) کمربند سمی
- The Land of Mist (1926) سرزمین مه
- "When the World Screamed" (1928) هنگام دنیای جیغ
- "The Disintegration Machine" (1929) ماشین تجزیه
Historical novels داستان های تاریخی
- Micah Clarke (1888) میکا کلارک
- The White Company (1891) شرکت سفید
- The Great Shadow (1892) سایه بزرگ
- The Refugees (publ. 1893, written 1892) مهاجرت
- Rodney Stone (1896) رودنی استون
- Uncle Bernac (1897) عمو برناک
- Sir Nigel (1906) سر نیگال
- J. Habakuk Jephson's Statement (1884), a story based on the fate of the ship Mary Celeste
- The Mystery of Cloomber (1889)
- The Firm of Girdlestone (1890)
- The Captain of the Polestar, and other tales (1890)
- The Great Keinplatz Experiment (1890)
- The Doings of Raffles Haw (1891)
- Beyond the City (1892)
- Lot No. 249 (1892)
- Jane Annie, or the Good Conduct Prize (1893)
- My Friend the Murderer and Other Mysteries and Adventures (1893)
- Round The Red Lamp (1894)
نوشته های آرتور کونان دویل، ترجمه شده به زبان فارسی
1- آخرین داستان های شرلوک هولمز – ترجمه اشرف قاسمی – تهران: وداد – 1380
2- اتود در قرمز لاکی – ترجمه مژده دقیقی – تهران : هرمس – 1384
3- پرونده های شرلوک هولمز: انجمن مو قرمزها، ماجرای بانوی خالدار و چند داستان دیگر – ترجمه محمد احمدی – مشهد: جاودان خرد – 1378
4- جعبه مقوایی – ترجمه مژده دقیقی – تهران: هرمس – 1384
5- حلقه سرخ – ترجمه مژده دقیقی – تهران : هرمس – 1387
6- داستان های کوتاه شرلوک هولمز – ترجمه مریم جوادی – اردبیل: آذرسبلان – 1378
7- درنده باسکرویل – ترجمه مژده دقیقی – تهران: هرمس – 1383
8- درنده باسکرویل (متن کوتاه شده) – ترجمه مهدی غبرایی – تهران : مرکز – 1375
9- دره وحشت – ترجمه مژده دقیقی – تهران: هرمس – 1378
10- شرلوک هولمز و ماجراهای پلیسی – ترجمه بهرام افراسیابی – راد – 1373
11- ماجراهای شرلوک هولمز، کارآگاه خصوصی (5 ج) – کریم امامی – تهران: طرح نو – 1374
12- ماجراهای شرلوک هولمز – ترجمه شهاب حبیبی – تهران : هرم – 1387
13- ماجراهای شرلوک هولمز – ترجمه جمشید اسکندانی – تهران : نشر روایت + سیروس – 1374.
14- ماجراهای کارآگاه شرلوک هولمز – ترجمه آوا – بی جا: بی نا – بی تا.
15- ماجراهای کارآگاه شرلوک هولمز – ترجمه آوا آبکناری – تهران: آذر – 1363.
16- ماجراهای شرلوک هولمز و داستانهایی از ادگار آلن پو – ترجمه علی فاطمیان – تهران: چشم انداز- 1379.
17- عطش انتقام : ماجراهای پلیسی – جنایی شرلوک هولمز – ترجمه حسینقلی انگالی – تهران: موج – 1372.
داستان های شرلوک هولمز از نویسندگان دیگر
1- ماجراهای شرلوک هولمز اثر آرتور کونان دویل – بازنویسی ویلیام کوتمیر – ترجمه محمد حکیمی – تهران: نامک – 1374.
2- وحشت در خیابان وست اند – نوشته نیکلاس میر – ترجمه محمدعلی ایزدی – تهران: شهرکتاب + هرمس – 1383.
3- زندگی خصوصی شرلوک هولمز – مایکل و موری هاردویک – ترجمه بهروز فرهت جاه و وحید تقوی – تهران: ماکان – 1380.
4- شرلوک هولمز در محلول هفت درصدی – نوشته نیکلاس مه یر – ترجمه رامین آذر بهرام – تهران: مروارید – 1387.
5- شیمی به روایت شرلوک هولمز – نوشته توماس وادل و توماس ریبولت – ترجمه لیلا دوستانی – تهران: کانون فرهنگی آموزش – 1386.
6- ماجراهای جدید شرلوک هولمز – آدریان کونان دویل و جان دیکسون کار – ترجمه رامین آذر بهرام – تهران : مروارید – 1387.
سیاهه فیلم های ساخته شده بر اساس نوشته های آرتور کونان دویل
بعد از شناخت «آرتور کونان دویل» بی مناسبت نیست تا اندکی شخصیت اصلی داستان های او – شرلوک هولمز – را بهتر بشناسیم.
«پژوهشگران ادبيات پليسي از آن چه كونان دويل در داستانهاي مختلف در اشاره به كودكي و نوجواني هولمز نگاشته، شرح حالي استخراج كردهاند. شرلوك هولمز روز 6 ژانويه 1854 در روستايي به نام مايكرافت (كه نام برادر بزرگتر او هم هست) در ايالت يوركشاير به دنيا آمد. او اولين معماي جنايي خود را هنگامي كه دانشجوي دانشگاه آكسفورد بود، حل كرد ...»[1]
شخصيت شرلوك هولمز به كلي متفاوت با ساير كارآگاهان داستانهاي جنايي است. شخصيتي كه با وجود شخصيتي ديگر – دكتر واتسون – كامل ميشود. البته ميدانيم كه برخي از كارآگاهان ديگر داستاني نيز همراهاني داشتهاند مانند هركول پوارو و كاپيتان استينگ كه حتي اين دو شخصيت ساختهي ذهن آگاتا كريستي به پاي شرلوك هولمز و دكتر واتسون نميرسند. نكتهي مهم اين است كه شخصيت شرلوك هولمز، فرديتي ممتاز است. در این میان باید به این نکته اشاره کرد که کونان دویل شخصیت های کارآگاهی دیگری نیز آفریده: سرتیپ جرارد و پرفسور چلنجر؛ که این دو نفر در سایه شهرت شرلوک هولمز، گمنام ماندند.
شرلوك هولمز كارآگاهي است با بيني عقابي، بلند و باريك و در ورزشهايي مانند مشتزني و شمشيربازي بسيار ماهر و كارآمد. در برخي از رشتههاي دانش اطلاعاتي دايرهالمعارفي دارد. از سوي ديگر برخي بر اين باورند كه كونان دويل تحت تاثير پارهاي از داستانهاي «ادگار آلن پو» بود که كارآگاهي خلق كرد كه تركيبي از انسانِ پارسا، ورزشكار، دانشمند، هنرمندِ ناموفق، زن ستيز، آدم موقر، پايبند به اخلاق، معتاد به مواد آرامبخش و نمايندهي قانون بود. البته با يادآوري اين نكته كه آلنپو نويسندهي بزرگ داستانهاي معمايي بود.
در اين جا نياز به يادآوري است كه كونان دويل پس از مدتي از نگارش داستانهايي درباره شرلوك هولمز خسته شد و در ماجرايي شرلوك هولمز را كشت اما با اعتراضات مردمي كه خواهان بازگشت شرلوك هولمز و خواندن داستانهاي او بودند كونان دويل ناگزير شد تا دوباره شرلوك هولمز را به زندگي بازگرداند و ماجراهاي او را از سر بگيرد. بخش اول داستانهاي شرلوك هولمز با نام «ماجراهاي شرلوك هولمز» و سري دوم در ايران زير عنوان «بازگشت شرلوك هولمز» در مجموعهاي تلويزيوني پخش شد.
در ايران هميشه نام «شرلوك هولمز» ما را به ياد بازيگر بزرگ انگليسي «جرمي برت» مي اندازد. كسي كه در دو سريال «ماجراهاي شرلوك هولمز» و «بازگشت شرلوك هولمز» به ايفاي نقش شرلوك هولمز پرداخت.
«جرمي برت ويليام هاكينز» در 3 نوامبر 1933 در انگستان به دنيا آمد. او در كالج اتون و مدرسه مركزي به تحصيل نمايش پرداخت. وی در سريال شرلوك هولمز كه از سال 1984 تا 1994 از تلويزيونهاي جهان پخش ميشد به ايفاي نقش شرلوك هولمز ميپرداخت. وي در بازيگري پيرو مكتب استانيلاوسكي بود. جرمي برت در 12 سپتامبر 1995 در لندن در گذشت.
سريال «ماجراهاي شرلوك هولمز» و «بازگشت شرلوك هولمز» ساختهي تلويزيون گرانادا بود كه در ايران نيز به نمايش درآمد.
چندي پيش نيز يك فيلم روسي بر بنياد رمان «سگ باسكرويل» با نام «تازي باسكرويل» از شبكه چهار صدا و سيماي جمهوري اسلامي ايران به نمايش درآمد.
لیست بازی ها با شخصیت شرلوک هولمز
الف – بازی های شرکت http://www.sherlockholmes-thegame.com/
1- Sherlock Holmes Versus jack the Ripperشرلوک هولمز در برابر جک حفار
2- Sherlock Holmes Versus Arsène Lupin شرلوک هولمز در برابر آرسن لوپن
3- بیدار شده Sherlock Holmes– The Awakened
4- گوشواره ی نقره Sherlock Holmes – The Silver Earring
5- Sherlock Holmes – The Mystery of the Mummy مومیاگر
ب – بازی های سایر شرکت ها
1- خیابان بیکر - شماره ی 221 ب 221B Baker Street
2- Sherlock Holmes: Consulting Detective دستیار کارآگاه - بخش 1
3- دستیار کارآگاه - بخش 2 Sherlock Holmes: Consulting Detective Vol. II
4- دستیار کارآگاه - بخش 3 Sherlock Holmes: Consulting Detective Vol. III
5- پرونده های گمشده ی شرلوک هولمز The Lost Files of Sherlock Holmes
6- راز جواهراتِ سلطنتی Sherlock: The Riddle of the Crown Jewels
اگر از زندگی سر آرتور کونان دویل و شرلوک هولمز بگذریم، به شخصیتی دیگر می رسیم که توانست با اقتباسی موفق از شخصیت های مخلوق کونان دویل فیلمی موفق تر بسازد، با نام زندگی خصوصی شرلوک هولمز. این نویسنده و کارگردان کسی نیست جز بیلی وایلدر، که آشنایی با زندگی و آثارش برای درک بهتر فیلم هایش ضروری به نظر می رسد.
زندگي و آثار بيلي وايلدر Billy wilder
«بيلي وايلدر» در 22 ژوئن 1906 در سوشاي اتريش – محلي كه اكنون جزو خاك لهستان است – به دنيا آمد. وايلدر در سال 1929 در برلين نخستين فيلمنامهاش را نوشت و در سال 1933 به پاريس رفت و سرانجام از راه مكزيك به آمريكا رسيد. وي در آمريكا در سال 1938 با چارلز براكت به نوشتن فيلمنامه اقدام كرد و حاصل اين همكاري چند فيلمنامه بود كه از موفق ترين فيلمهاي هاليوودي بودند؛ از جمله «نينوچكا» (1936، ساخته ارنست لوبيچ) و «گلوله آتش» (1942، هوارد هاكس).
در سال های نخست فیلمسازی، وایلدر توجه منتقدان را به خود جلب نمی کند. و این تا اندازه ای مربوط می شود به این که فیلم های وایلدر فاقد سبک بصری پیچیده ای هستند. بیشتر منتقدین نظر تحقیر آمیزی به او داشتند و تلخ اندیشی ذاتی وی را به حساب حیله گری اش می گذاشتند. اما از دهه 60 به بعد کم کم نظر منتقدان به او عوض شد و این هم زمان با نمایش فیلم «آپارتمان» بود. این فیلم به عنوان یک کمدی آرام و سبک، تحسین همگان را برمی انگیزد و از سوی منتقدان آمریکایی به عنوان فیلم برتر معرفی می گردد و آن گاه است که منتقدین کم کم به بازنگری سایر فیلم های او می پردازند.
یکی از خصوصیات مهم در کارهای بیلی وایلدر، این است که تمامی فیلمهایی که وی ساخته؛ بر بنیاد فیلمنامه هایی است که وایلدر خود یکی از نویسندگان آن بوده است. طنز تلخ او در بیشتر فیلم هایش مشخص است. شخصیت فیلم های او افرادی اجتماعی و پر تلاش هستند.
وی در 27 مارس 2002 بدورد حیات گفت.فیلم شناسی بیلی وایلدر در مقام کارگردان
1- بذر بد - 1934 . Mauvaise graine
2- بزرگتر و کوچکتر. The Major and the Minor 1942
3- پنج گور تا قاهره Five Graves to Cairo
4-غرا مت مضاعف - 1944 Death Mills
5-تعطیلی از دست رفته - 1945 The Lost Weekend
6- ۱۹۴۸ - والس امپراطوری The Emperor Waltz
7- ۱۹۴۸ – رابطه خارجی A Foreign Affair
8- ۱۹۵۰ - سانست بلوار Sunset Blvd.
9- ۱۹۵۱ تکخال در حفره Ace in the Hole
10- ۱۹۵۳ - بازداشتگاه شماره ۱۷ Stalag 17
12- ۱۹۵۵ - خارش هفتساله The Seven Year Itch
13- ۱۹۵۷ روح سنت لوئیز The Spirit of St. Louis
14- ۱۹۵۷عشق در بعدازظهر Love in the Afternoon
15- ۱۹۵۷ - شاهد برای تعقیب Witness for the Prosecution
16- ۱۹۵۹ - بعضیها داغشو دوست دارند Some Like It Hot
17- ۱۹۶۰ - آپارتمان The Apartment
18- ۱۹۶۱ - یک، دو، سه One, Two, Three
19- ۱۹۶۳ - ایرما خوشگله Irma la Douce
20- ۱۹۶۴ - احمق مرا ببوس Kiss Me, Stupid
21- ۱۹۶۶ - شیرینی شانس The Fortune Cookie
22- ۱۹۷۰ - زندگی خصوصی شرلوک هلمز The Private Life of Sherlock Holmes
24 ۱۹۷۳ - صفحه اول The Front Page
25 ۱۹۷۸ – فدورا Fedora
26- ۱۹۸۱ - بادی بادی Buddy Buddy
پس از آشنایی با بیلی وایلدر، و کونان دویل و قهرمان داستانی وی، شرلوک هولمز، توجه به این نکته ضروری است که شرلوک هولمز، آن قدر حقیقی و تاثیر گذار در جامعه بود که با مرگ کونان دویل هم این شخصیت بدرود حیات نگفت. فیلم زندگی خصوصی شرلوک هولمز، یکی از این روایت هاست درباره شرلوک هولمز که به بخش هایی از زندگی وی پرداخته که اندکی خصوصی تر است و در جایی دیگر نمی توان دید.
نگاهی به فیلم «زندگی خصوصی شرلوک هولمز»
فیلم «زندگی خصوصی شرلوک هولمز» یکی از فیلم های بسیار خوب و زیبای بیلی وایلدر است. که تمامی خصوصیاتی که در بررسی شرلوک هولمز و تاثیرپذیری کونان دویل از ادگار آلن پو ذکر کردیم را دارا می باشد. (نگاه کنید به بخش بررسی شخصیت شرلوک هولمز)
ماجرای این داستان از روزگاری شروع می شود که شرلوک هولمز هیچ پرونده ای برای رسیدگی ندارد و تمامی پرونده هایی که در این دوره به او ارجاع می شود کارهایی کوچک و ناچیز از دید شرلوک هولمز می باشند. در این میان شرلوک هولمز و دکتر واتسون به یک مراسم باله دعوت می شوند. بعد از مراسم باله مدیر باله شرلوک هولمز را نزد پتروا - رقصنده ی اصلی باله- می برد و آن جا از شرلوک هولمز می خواهند که طی مراسمی با وی ازدواج کند اما شرلوک هولمز امتناع می کند؛ ابتدا با بهانه های معمولی و سپس از تمایلش به دوستش – دکتر واتسون – سخن می گوید. این سخنان و رفتار رقصنده های باله که یکی یکی زنان بالِرین جای خود را به مردان می دهند باعث ناراحتی دکتر واتسون می شود. کمی بعدتر در ادامه زنی به نام گابریلا والادُن توسط یک درشکه چی به منزل شرلوک هولمز می آید و از او برای یافتن شوهرش کمک می خواهد. در همین زمان مایکرافت – برادر شرلوک هولمز – او را به محل کارش دعوت می کند و از او می خواهد که در یافتن شوهر گمشده ی خانم والادن او را کمک نکند. اما شرلوک هولمز بدون توجه به سخنان مایکرافت با همراهی دکتر واتسون و خانم والادن به دنبال یافتن شوهر وی هستند. در سفری به اسکاتلند، و بازدید از کلیساهای باستانی محلی بار دیگر شرلوک هولمز با مایکرافت روبرو می شود و مایکرافت به او توضیح می دهد که آن زن – که ادعای گم شدن شوهرش را دارد –ی است که برای اطلاع از یکی از فناوری های جدید نظامی انگلستان با وی همراه شده است. در این جا، شرلوک هولمز که تا آن زمان در حال کمک به زن بود با مایکرافت (نماینده انگلستان) متحد شده و همدستان زن را نابود می کند و زن نیز توسط مایکرافت دستگیر می شود؛ تا با جاسوسی انگلیسی که توسط آلمانی ها دستگیر شده معاوضه گردد. در انتهای فیلم، نامه ای از مایکرافت به شرلوک هولمز می رسد و در آن به شرلوک هولمز توضیح می دهد که آن زن، در ژاپن زندگی می کند و چندی پیش توسط نیروهای انگلیسی اینتلجنس سرویس در ژاپن به جرم جاسوسی دستگیر شده است.
بعد از بیان داستان فیلم به بررسی کوتاهی از فیلم «زندگی خصوصی شرلوک هولمز» می پردازیم. زن ها در این فیلم کلاً نهاد و ذات پیچیده و غیر قابل اعتمادی دارند. شرلوک هولمز در جایی از فیلم دلیلی که برای غیر قابل اعتماد بودن زن ها می آورد این است که نامزدش روز قبل از ازدواج به سبب بیماری آنفلونزا از دنیا رفته است. و باید گفت که از این گونه طنزها در سراسر این فیلم، کم نیست. از سوی دیگر زن نقش اصلی این فیلم – گابریلا والادُن- ، زنی است که برای رسیدن به خواست های خود شرلوک هولمز را فریب داده و بر او مسلط می شود. زنی که تا انتهای فیلم هیچکس به هویت واقعی او آگاه نمی شود. در جایی دیگر از فیلم، زنی بالرین – ستاره ی باله ی دریاچه ی قو، مادام پتروا- از او درخواست ازدواج می کند و شرلوک هولمز در ابتدا با بهانه های ساده درخواست ازدواج او را رد می کند و آن گاه که اصرار زن بیشتر می شود از تمایل خود به دوستش – دکتر واتسون – سخن می گوید.
همان گونه که گفتیم در این فیلم، زندگی شرلوک هولمز با افسردگی به سبب نبود پرونده ای در خور همراه است و شاید همین یکی از نکاتی باشد که شرلوک هولمز را به استفاده از مواد آرام بخش تشویق می کند. هر چند دکتر واتسون مواد آرام بخش او را به شدت رقیق می کند. افزون بر این علاقه ی شرلوک هولمز به تحقیق بر روی خاکستر سیگارهای مختلف نیز فاقد اهمیت نیست؛ به ویژه این که شرلوک هولمز در چند جای این فیلم، از روی خاکستر سیگارها نوع سیگار را تعیین می کند.
روابط شرلوک هولمز و برادرش مایکرافت که در دیگر روایت های ماجراهای شرلوک هولمز دوستانه بود و تا حدود زیادی از همفکری و همکاری هم استفاده می کردند؛ در این داستان، بدل به رقابتی بین مایکرافت و زنی که از شرلوک هولمز کمک می خواهد می شود، و هر کدام بر پایه ی خواست خود، شرلوک هولمز را به سویی می کشاند و از او کمک می خوا
هد. در واقع شرلوک هولمز در این روایت بین نمایندگان آلمان و انگلستان در حرکت است و در نهایت اتحاد مایکرافت (نماینده ی انگلستان) و شرلوک هولمز باعث می شود تا زن (نماینده آلمان) شکست بخورد.
در واقع این داستان از سه حلقه تو در تو، تشکیل شده. حلقه اول دولت آلمان (که زن نقش اول فیلم نماینده آن است) حلقه ی دوم، دولت انگلستان (به نمایندگی مایکرافت) و حلقه ی سوم (شرلوک هولمز و دکتر واتسون). در نهایت این اتحاد حلقه های دوم و سوم است که باعث شکست حلقه ی نخست این زنجیره می شود.
نقش مثبت ملکه نیز در این فیلم قابل توجه است، گر چه ملکه ی انگلستان در این فیلم تا حدودی ساده انگار جلوه می کند. ملکه ی انگلستان در انتهای فیلم، اصرار دارد تا دولت انگلستان دست از فناوری زیر دریایی جدید خود بردارد و هنگامی که مایکرافت به او می گوید که آلمان ها در صدد ساختن یک کشتی هوایی برای جنگ با انگلستان هستند ؛ ملکه ی انگلستان این شیوه ی جنگ را ناجوانمردانه می داند و اعلام می کند که طی نامه ای از نوه اش – امپراتور آلمان – خواهد خواست تا وی دست از ساخت کشتی هوایی بردارد و روابط دو کشور را با جنگ از بین نبرد.
ماجرای فیلم آن قدر نزدیک به روایت های کونان دویل از شرلوک هولمز است که اگر نمی دانستم که بیلی وایلدر تنها شخصیت ها را از خالقِ شرلوک هولمز گرفته، می پنداشتم که کونان دویل نویسنده این داستان است. بازیگران نقش شرلوک هولمز – رابرت استفانس - و دکتر واتسون – کالین بلکلی- به خوبی از عهده نقش های خود برآمدند و شخصیتی باور پذیر از شرلوک هولمز و دکتر واتسون ارائه دادند.
رابرت استفانس (لیست فیلم های رابرت استفانس) زاده ی 14 جولای 1931 در بریستول انگلستان ، که در فیلم «زندگی خصوصی شرلوک هولمز» در نقش کارآگاه نامدار جهان بازی می کرد. وی در 84 فیلم به بازی پرداخت و تهیه کنندگی یک فیلم را نیز بر عهده داشت. او در 12 نوامبر 1995 بدرود حیات گفت.
فیلمنامه این اثر را بیلی وایلدر با همکاری ی. ا. ل. دیاموند نگاشته و کارگردانی آن را هم خود به خوبی به انجام رسانده. داستان پیچیدگی های خاص خود را دارد اما از پیچیدگی های فیلمبرداری و کارگردانی خبری نیست.ماجراهای این فیلم را شاید بتوان تا حدودی نزدیک به داستان «سگ باسکرویل» دانست. در هر دو هیولایی وجود دارد که مردم را می ترساند با این تفاوت که هیولای سگ باسکرویل یک حیوان درنده ی طبیعی است و هیولای این فیلم، اژدهایی است ساخته دست بشر، ولی این هر دو هیولا هولناکند و کشنده.
این فیلم را می توانید در میان DVD های زیرنویس شده، بیابید و ببینید.
آرش اشایی
منابع و مآخذ
1- تاثیر کار فیلمنامه نویسان بر آثار فیلمسازان مولف – 8 – بیلی وایلدر – ماهنامه فیلم – شماره 60 – بهمن 1366. صص 34 تا 35 و 73.
2- زندگی و آثار بیلی وایلدر – ماهنامه فیلم – سال 10 – شماره 121 – فروردین 1371 – صص 78 و 79.
3- گفتگویی تازه با بیلی وایلدر ؛ وایلدر، هنوز زنده و محکم – گفتگو از کریس کلمبوس – سال 5 – شماره 54 - نیمه دوم شهریور 1366 – صص 27 تا 29.
4- آشنایی با پلیسی نویسان جهان / آرتور کونان دویل خالق شرلوک هولمز – نویسنده علی رضا افشاری – مجله ادبیات داستانی – شماره 50 – بهار 1378 – صص 40 تا 43.
5- نگاهی به سریال شرلوک هولمز به مناسبت پخش مجدد از شبکه (3): شرلوک هولمز؛ اسطوره ی کارآگاهان جهان – مهدی فلاح صابر – مجله – نقد سینما – شماره 47 – مهر 1386. ص 49
6- سایت Imdb
7- و سایت ها ی دیگر.
شناسنامه فیلم
عنوان اصلی فیلم: The Private Life of Sherlock Holmes
عنوان فارسی فیلم: زندگی خصوصی شرلوک هولمز
فیلمنامه نویسان: آرتور کونان دویل (شخصیت ها)
ی. ا . ل. دیاموند (فیلمنامه)
بیلی وایلدر (فیلمنامه)
کارگردان: بیلی وایلدر
بازیگران: رابرت استفانس ، کالین بلکلی ، ژنِه ویو پیچ ، کرییستوفر لی، تامارا تومانووا ، ایرنه هندل ، موری مورن
تدوین: ارنست والتر
محصول 1970 – انگلستان
1- آشنايي با پليسي نويسان جهان – 1 آرتور كونان دويل – عليرضا افشاري – ادبيات داستاني – بهار 1378 – شماره 50 – صفحه 41.
هیچ نظری موجود نیست:
ارسال یک نظر