۱۳۹۰ فروردین ۳۰, سه‌شنبه

گونه هاي مستند از ديد همايون امامي (معرفي كتاب)

عنوان : جستاري در گونه شناسي سينماي مستند ايران

نويسنده : همايون امامي

تعداد صفحات : 374 برگ

شمارگان: 1000 نسخه

قطع كتاب : وزيري

طراح جلد : ابراهيم حقيقي

ناشر : اداره ي كل پژوهش‌ و آموزش سيما

تاريخ انتشار : بهار 1389

«همايون امامي» هم مستند مي‌سازد و هم نقد مي‌نويسد، و هم در زمينه‌ي پژوهش در سينماي مستند فعال است. اين كتاب حجيم نيز از جمله آخرين تحقيقات اوست در زمينه‌ي سينماي مستند ايران. پژوهش حجيم است و تاليفي، و زحمت فراوان برده است. اما خالي از اشكال نيست، و البته اين يك امر طبيعي است، در ساحت تحقيق. خود نويسنده ، آقاي «امامي» در پيش گفتار نيز بر اين موضوع هم تاكيد كرده‌اند و هم صحه گذاشته‌اند، اما اين موضوع از ارزش كتاب كم نمي‌كند. اين كتاب پژوهشي است كه اگر علاقه مند به سينماي مستند باشيم، داشتن آن به عنوان يك منبع در كتابخانه‌ي آدم اهل مستند؛ به نظر من لازم است. زيرا نويسنده در پرداخت ِ آن هم از زحمت بسيار دريغ نكرده است و هم آن چنان كه گفته شد در نقد خودش :

«وقتي چهار سال پيش پژوهش اين دفتر را به پايان رساندم؛ شاد از آن بودم كه توانسته‌ام در حد توان خويش در مورد گونه شناسي فيلم مستند، كه البته چشم داشتي هم به سينماي مستند ايران داشته باشد، منبعي فراتر از كتاب بسيار ارزشمند دكتر نفيسي (فيلم مستند) تدوين كنم كه مستندهاي شاخص سينماي مستند ايران را به صورتي منظم، طبقه بندي شده و كامل، شناسايي، بررسي و به علاقه مندان معرفي كند. وجه ديگر شادي من آن بود كه اين دفتر بهانه‌اي شود تا ديگران مجالي براي نقد و يادآوري كاستي ها و لغزش‌ها بيابند و زمينه براي طرح بحثي كه سينماي مستند امروز ما بيش از پيش نيازمند آن است، فراهم شود.

امروز كه بيش از چهار زمستان از آن روز مي‌گذرد و اين دفتر در شرايط ديگري منتشر مي‌شود؛ بسياري از مطالب گرچه همچنان كاربرد پژوهشي خويش را حفظ كرده‌اند؛ ولي طراوت خود را از كف داده اند. از آن جا كه سينماي مستند جهان با سرعتي در خور توجه پيش مي‌رود؛ و از اين رهگذر سبك‌ها و شيوه‌هاي جديدي را تجربه كرده و مي‌كند؛ كه براي مستند سازان ما جان آشنا نيست، خواننده نكته سنج و آگاه مي‌تواند كمبود آن‌ها را به گونه‌اي محسوس دريابد و بر آن انگشت انتقاد بگذارد؛ كه مثلاً چرا در اين كتاب از سبك ‌هايي چون داكيوسكوپ و يا ماكيومنتري سخني به ميان نيامده است.»

در هر شكل در پايان؛ فهرست دو بخش اول كه شامل دو فصل از كتاب است، آورده مي‌شود تا خواننده‌ي اين نقشه در آشنايي با كتاب سهم بيشتري بيابد.

بخش اول: كليات و تعاريف

فصل اول : تعريف فيلم مستند

فيلم واقعي، فيلم علمي، فيلم آموزشي، فيلم مستند

تعاريف دوران معاصر

فرهنگ انتقادي فيلم و تئوري تلويزيون

فصل دوم: گونه شناسي سينماي مستند

1- مستند واقعه نگار

2- مستند سياحتي

3- مستند گزارشي

4- مستند تجربي

5- مستند شكل گرا (ناب)

6- مستند اجتماعي

7- مستند تبليغي (مستند جنگي)

8- مستند شاعرانه

9- مستند تاريخ نگار و آرشيوي

10- مستند قوم پژوه

11- مستند حيثيت آور (مستند صنعتي)

12- مستند علمي، آموزشي

13- مستند بي واسطه

14- مستند تحول گرا (سينما وريته)

اسفنديار درب كوشكي

هیچ نظری موجود نیست:

ارسال یک نظر